Николай Любимов: «Калыкемлан эре полшаш ямде улам»!

Николай ЛюбимовКызытсе саманыште шонымашыш, сеҥымашыш шуаш манын, ӱдыр-рвезе-влак эше школ парт коклаштак ончыкыжым кӧ лийшашым, мом ышташ тӱҥалшашым рашемдаш тыршат. Пример шотеш эше школыштак тунемше, но миллионер лийше йоча-влакым ончыкташ лиеш. Но тыгайже мемнан республикыште шоктен огыл, конешне. Таче тендам ик тыгай самырык, чолга, ончыкылыкшым ужшо да тидлан кызытак тыршыше рвезе дене палымым ыштена. Тений тудо Марий кугыжаныш университетын Калыкын тӱвыра да тӱвыра кокласе кыл институтыштыжо марий йылме да литератур туныктышылан тунемаш тӱҥалын. Советский районысо Ӱшнӱр школым пытарыше рвезе студентилыш пӧрдемыште «шолаш тӱҥалын» манашат лиеш. «Мыланем студент лияш моткоч келша. Тунар шуко улан тунемаш йӧн уло»- ойла шкеже. Тудын дене Токтарсола отышто, эртыше тӱня кумалтыш годым палыме лийынна. Коваж дене коктын толыныт ыле. Вараже пален нальым: уныкажым лач тудо ончен куштен улмаш.
Но Николай дене ме ончыч интернет гоч палыме лийынна. Тудо идалык наре марий тӱня дене кылдалтше «Кидшер» увер сайтым ямдыла. Лудшо-влак ситышын улыт ,сайт дене пеҥгыде кылым кучат.
У Торъял районысо Алеево ялеш шочын-кушшо рвезе индеш классым Токтарсолаште тунемын. 2012 ийыште тушто Российысе марий самырык тукымын слётшо эртен. Лач тунам Николайын, марий шӱлышан ӱдыр-рвезе-влак дене палыме лиймеке, чонжо шулдыраҥын. «Калыкемлан пайдам кондымем шуын да марий блогым ышташ шонымаш лектын. Интернетыште шуко кӱлеш-оккӱл увер уло, но марий сайт да блог шагал, калыкнан йылмыже, тӱвыраже, историйже поян да оҥай». Тудын дене вес калыкымат палдараш шонымаш денак ончыч блогым ыштенам, — ойла шкеже. Чылан умылышт манын, блогышкыжо статья-влакым марла да рушла возгалаш тӱҥалын. Чынжымак, тиде шкешотан интернет-журналыште кажне еҥ шуко оҥай да кӱлеш уверым муын кертеш.
Но ик блог дене Николай серлаген огыл. У марий этнокультур сайтым ыштыме нерген икмыняр еҥ дене кутырен. Но нуно сайтым ышташ шуко оксам йодыныт. А кова дене кушшо 17 ияш рвезын оксаже кушеч? Сандене сайт нерген жаплан мондашыже логалын. Икана Ӱшнӱр школышто компьютер лингвист Андрей Чемышев дене вашлийыныт. Тудын полшымыж денак 2013 ийыште 15 декабрьыште «Кидшер» этнокультур сайт шочын. Кызыт тудым марий шӱлышан интелектуальный посна проектыш савыраш шона.
«Сайт марий калыкын илыш корныжо, тӱвыраже, йӱлаже нерген кумдан да келгын палдара. Тушто финн-угор калык-влак нергенат ятыр статья уло. Сайт тичмашнек марий интерфейс дене пашам ышта. Тӱҥалтыште «Кидшерыш» шке гына возенам, а кызыт материалым молат темлат, пырля тунемме студент йолташем-влакат ушнат», — каласкала рвезе.
Таче Николай Любимовын ойлымыж почеш, марий шӱлышан шым сайтше уло. Тиде радамышкак посна еҥын блогшым наҥгайымымат пурта. Мо куандара тудым, пытартыш жапыште посна еҥ-влак шке сайтыштым ышташ йодын толыт.
Тачысе кечылан Николай тунемме дене пырля, университет пеленысе «Марий мурсем» ансамбльыш коштеш. Тыгак шочмо кундемысе Токтарсола тӱвыра пӧртын «Ош йӱксӧ» фольклор ансамбльын участникше. Ончыкыжым сценышке мурызо семын лекташ шона.  А шукерте огыл «ВийАр» ушемыш ушнен да тушто СМИ да мер калык дене кылым ыштыме пашам шукташ келшен. Тыгодымак финн йылмым тунемеш. Пырля тунемше ӱдыр-влак тудым старостылан ойыреныт. Икманаш, студент илышым тӱрыс илашак, шижашак тырша.
Тачысе саманыште самырык еҥлан шийвундымат ыштен налаш тыршыман. Николай тӱрлӧ текстым марий йылмыш кусарен кертеш, тамада семын пайремым эртараш да тулеч моло паша дене полшаш ямде.
— Теве пытартыш гана Медведево районысо ик селаште шочмо кечыш тамадалан ӱжыч. Тиде мыняр-гынат да студентлан полыш, — манеш.
Шижалтеш, самырык еҥ илышыште чыла шуктынеже. Ончыкыжо тудо журналист лийнеже. Кеч тидын годымак «Илыш вес семынат савырал кертеш» манын палемда.

Светлана Носова, М.Скобелевын фотожо.

Кидшер
Шонымашым ешараш

  1. Кристина Павлова

    Уло кумылын сайтым да тендан чыла пашадам эскерена. Тыглай поро пашаланда пеш кугу тау!

    Ответить
    1. viktaryshe автор

      Кристина, тау!

      Тендам пагален, Николай Любимов!

      Ответить
  2. Роман Сергеев

    Коля, пеш молодец рвезе улат! Ончыко гына каяш тыланем!

    Ответить
    1. viktaryshe автор

      Тыланымашланда пеш у тау!

      Тендам пагален, Николай Любимов!

      Ответить
  3. Валентин Гвоздев

    Пеш сай пашам ышташ тӱҥалынат, Николай. Тау.

    Ответить
    1. viktaryshe автор

      Поро кече! Пеш кугу тау! «Кидшер» интерет-журнал дене пеҥгыде кылда лиеш манын ӱшанен кодам!

      Тендам пагален, Николай Любимов!

      Ответить
  4. viktaryshe автор

    Пеш кугу тау Светлана Носовалан статьям возымыжлан! 🙂

    Ответить