Марина Яндыбайын сылнымутшо

Марина Яндыбай (Марина Чермакова) рошто тылзын 5 кечынже 1993 ийыште Марий Эл, Параньга район, Олорышто шочын. 1999 ийыште Олор кыдалаш школышко тунемаш каен. 2015 ийыште Марий кугыжаныш университетым тунем лектын. Вячеслав Абукаев лӱмеш «Кинде-шинчал» сылнымут премийын лауреатше. 
Марина утларакшым шочмо вер, йӧратымаш нерген воза. Шочмо йылме, илыш да колымаш нерген шонымыжо вургыжшо чонан автор улмыжым ончыкта.

Авай

Кеч-куш тый кай тора верлашке,
Чонет эре ава пелен.
Ший толкын мут дене чоннашке
Пурта куаным пӧлеклен.

Ош лум шулен вӱд йогын дене,
Шке тӱсшым мландылан пуэн.
Йоча жапем ынде шенгелне,
Ом керт мый тудым пӧртылтен.

Шижам ойгаҥше кумылетым,
Мылам верч ойгырет, авай,
Лач канде ер гай шинчаетым,
Ончалын, мый ужам кавам.

Шарнет, авай, йоча жапемым,
Мый шортын тольым тый декет.
Рудальыч шыргыж чон-ойгемым,
Шыман ӧндалын вӱчкалтет.

Авай, ит ойло жап эрта ман,
«Чеверын» – кидшым рӱзалтен.
Ок мушкылт шӱм гыч йӱр вӱд дене,
Сай шарнымаш – йоча жапем.

Кунам улам мый тыйын кӱдынь,
Ош кече чоным волгалта.
Ом шого лӱдын мые йӱдым,
Шӱмет югорным ончыкта.

Студент

Школ илыш, мур куан ден темын,
Шӱм-чоным утыр волгалтен.
Ынде чоҥештыш кайык семын,
Ош шулдырлажым шаралтен?

Ну, мом ыштет? Тыгае илыш:
Ом керт мый тудым шогалтен.
Кодеш эрелан сылне шӱлыш,
Илаш школемым шарналтен.

Тöр корнышко шыман тошкалын,
Студент еш дене шаулем.
Лай рвезе пагытыш вончалын,
Мотор тӱнялан куанем!

Лӱшка мӱкш еш гай тӱшкагудо,
Книга ӱмбак велеш ӱпем.
Студент йолташ воктенем шуко,
Ош кече гай йӱла шӱмем.

Вашлийме тат

Ший шӱдыр-влак, волгалтын,
Ош тылзе йыр куштен чӱчкат.
А теле касс, шыман йоҥгалтын,
Вашлийме татым пӧлекла.

Шонем: лекташ мо тый декетше?
Памаш гай кумыл йыргыкта.
Мӧр олык, сылне шыргыжметше,
Кеҥежыш мыйым вашкыкта.

Ончальыч йыштак воштылалын,
Йорга шинчатым модыктен.
ӧндал шупшалын, йӧраталын,
Ош теле йӱштым мондыктет.

Шарнымаш.
Студент йолташем
Юрий Яндыбаевым шарнен

Молан онча гын шыргыж шошо кече,
Шупшалын йошкарталын эр кавам?
Пеледше тымык дене эр игече,
Молан от шиж тый шем ойган тамгам?

Велеш эр лупс гай шинчавӱд аважын,
Нӧрталын чурий тӱсым йышт гына.
Шӱм-чонжыш умдо керылтын ачажын,
Тошкале эрге шем тӱняш уна.

Кӱрлалте нӧргӧ илыш ош тӱняште,
Пӱрымашна тыгай возалтын мо саҥгаш?
Студент йолташ таҥашыж-влак коклаште,
Волгалт илаш шонен, тӱням ончаш.

Кумда кугорно нале тыйын чоным,
«Чеверын» мутым луктыч шыргыжал.
Мардежла чымыше автобус корно
Йомдарыш тыйым, шӱм-чонет пунчал.

От шоно: пӱрымаш тыгае манын,
От пале: мо лиеш эрла, тачат…
Молан наҥгайыш шем пылшол изамым?
Молан гын рвезынек виеш малташ?

Ош суксо семын тый илет каваште,
Ончет тый кӱшыч шӱдыран кастен.
Илет йӱлалын, чолгыж шӱм-чоннаште
Ош кечын тулжо ден ыраш вашкен.

Ош кайыкла омеш пуэт йӱкетым,
Ава-ачатым шыматет жаплан.
Тунам луктат посто гай мут оетым,
Йышт шыргыжалын, тый йомат эрлан.

Узьмак тӱняште, лыйге чоҥешталын,
Ош Юмо ден пырля-пырля улат.
Ме илена эре Тендам шарналын,
Ме мурынажым мурена тылат.

Жаплан вел улмаш

Жаплан вел улмаш сай шошо татше,
Савырныш шем ночко шыже лапыш.
Ир мардежла шупшыл шындыш касше,
Чывылтале йӱштӧ вӱдшӧ капым.

Шым шоно: пиал тыге вашке шула ман,
Савырен чыла-чыла пуракыш.
Шыматен эрдене ӱжараже,
Но кузе кастен шем авалтыш?..

Ом пале: мо тугай ынде пиалже?
Жаплан веле мо
йӧратымашын ямле тамже?

Теле элыштем

Лумаҥ ошемше кундемнаже
Ош тувыр-шовырым чиен.
Ал кечын воштылмо куанже
Пӧлеклыш мурым йылдыртен.

Кож-влакше, вуйыштым нӧлталын,
Элемым пуйто оролат.
Эҥерым ий ден леведалын,
Ший чекым пуйто аралат.

Тошкалын мамык лум тӧшакым,
Чонем куан ден лӱҥгалта.
Ош телын йӱштӧ кидкопажым
Элемын тулжо ырыкта.

Олаште

Муралше кайыкла чоҥештышым олашке,
У шинчымаш памашеш йӱштылаш тыматлын.
Кодеш ялем шеҥгелне, мый ончем торашке,
Тасма гай рвезе илыш йогыныш вончалын.

Ом пу кышкаш воктек, мый неле кӱ шомакым,
Молан арам пурташ шӱм-чоныш шӱлык касым.
Молан гын колышташ кӧранышын мут-влакшым,
Чаткан тошкал эртем шӱкшудым йолйымалне.

Сандалык илышнаже чылтак мундыра гай,
Пӧрдеш шке шӱртыж ден рудалын курым татшым.
Чонем мура, шып тымык дене юарлалын,
Воктенак улшо йолташ-влак ден куаналын.

Ӱшан

Ом тошт шорташ
шып тымык кас лишемме годым,
Молан шӱм-чоным угыч ойгаҥдаш мылам?
Эртен чыла: йӧратымаш шулен да кодын,
Шижмаш пеш кочо – арымшудо гай таман.

Тошкем, эртем пӱрымашемын нур кугорным,
Мурсем куат ден воштыл ончык ошкылам.
Йӧралт возам гынат, кынелын, сусыр чоным,
Эмлем пиал сескемын тулжо ден гына.

Эре ок йӱрыс кӱдырчан осал тӱтанже,
Лектеш ош кече, шонанпылым пӱгынлен.
Кошка ший лупс гай шинчавӱд. Ӱшанже
Кава ден мландым авалта тек пӱтынек.

Пиалем.

Пиалем погем шер пырче семын,
Шем чиям ом пурто варналташ.
Чон йоҥга, луктеш у сылне семым,
Тарата шӱм-чоным муралташ.

Илыш омо семын чылтак огыл,
Вашлияш перна торжа денат.
Вуйым ом сакал эн неле годым,
Илыш ӱй да мӱй ман ом шонал?..

Йывыртал илем, улам айдеме,
Ош тӱняш мый толынам илаш!
Пиал ден шӱм чондаем темже,
Йӱд пычкемыш годым шарналташ.

Зоя Глушкова ямдылен.

Кидшер
Шонымашым ешараш