Чолгалыкшым эре шуара…

«Самырык жап годым шуко оҥай да кӱлешан пашам ышташ», — лач тыгай шонымаш дене Советский районысо Ӱшнӱр кундемын эргыже Владимир Виногоров ила. Мутланымаш тӱҥалме деч ончыч Владимирым шкеж нерген палдараш йодым.
«Шочынам Советский районысо Ӱшнӱр селаште. Йоча жапем Ӱшнӱр кундемыштак эртен. Тысе школыш тунемаш коштынам, вара Вечын селасе Аграрно — строительный техникумыш шинчымашым погаш пуренам. Тунем пытарымек йошкар дипломым налынам», — каласкала Владимир. Ятыр жап Володя СМИ-ште ышта: ик жап Советский районысо газетыште тыршен гын, кызыт «Молодёжная жизнь в Марий Эл» да «Кидшер» интернет-журналын корреспондентше.  А СМИ-шке Владимир пеш оҥайын толын. Иктаж кум ий ончыч Советский районысо самырык-влак паша шотышто отделын специалистше Татьяна Николаевна Чепайкина «КонтактЫште» улшо «В стихах и прозе» тӱшкашке ӱжмашым колтен, тиде тӱшкам Василий Золотов негызым пыштен. Василий Золотов «Молодёжная жизнь в Марий Эл» газетын тӱҥ редакторжо улеш улмаш. Василий почеламутым да тулеч моло литератур произведений-влакым возышо талантан самырык еҥ-влакым кычалын. Келшыше возыш-влакым тудо газетыште савыктен. Владимир тышке ушнаш шонен пыштен, да «Любовь в сети» романжым колтен. Василий Золотовлан тиде роман пеш келшен, но, чаманен каласаш логалеш, роман возымо формат дене пеш кугу лийын да тӱрыснек газетыште савыкталтын кертын огыл. Сандене Василий Золотов самырык возышылан изирак произведенийым возаш темлен. Тыге Володя «Блуждание в потьмах» повесть — хоррорым возен пышта, но адак повесть пеш кугу лийын, сандене Василий Золотовлан тиде произведенийым кок номерыште савыкташ логалын. Тидын годымак рвезылан корреспондентлан пашашке пураш темлен. Самырык рвезылан тиде паша пеш оҥайын чучын, вет Владимир нигунамат СМИ пашаеҥ лийын огыл. «Кок шагат наре шоналтымеке мый пашаш ушненам. Тунам мылам чылажат у да йӧсӧ лийын. А кызыт мый шке илышем журналистике деч посна омат пале», — ойла самырык журналист.
Икымше статьям Владимир Советский посёлкысо 3-шо № школышто тунемше Анастасия Глазырина нерген возен. «Настян илышыже мылам оҥайын чучын, санденак мый тудын нерген возаш шонен пыштенам. Ӱдыр дене ме кызытат келшена, Настя фотограф улеш. Тудын нерген возымо статьям кум гана вашталташ логалын», — ойла Владимир.
Тунам рвезе паленат огыл могай пӧлекым тудлан илышыже ямдылен. Рвезе Советский районысо самырык-влакын парламентыште депутат улеш. Самырык-влакын погынышт годым рвезе Виктория Емельянова дене палыме лийын, ӱдыр тунам Марий Кугыжаныш университетыште тунемын да Советский районысо «Вестник района» газетыште пашам ыштен. Викторий икмыняр жап гыч редакций гыч лектын каен, Владимирлан шкеж олмеш пашашке толаш темлен. Рвезе «Вестник района» редакцийышке корреспондентлан пашаш пурен. Тыште икымше статьям Россий кӱкшытыштӧ V марий самырыктукым слёт нерген возен. Жапш эртен. Тӱрлӧ амаллан кӧра Володя тиде газетыште пашам огеш ыште. А Володян газет гыч кайымыж нерген «Кидшер» интернет-журналын тӱҥ редакторжо Николай Любимов уста журналистым пашаш ӱжын, ынде ик ий наре «Кидшер» сайтын коллективыштыже тырша.
Владимир пеш усталык шӱлышан рвезе улеш. Рвезын йоча годсо пагытше гычак шӱм-чонжо сылнымутлан шӱмаҥын улмаш. Володя тӱрлӧ фантастике сынан янлык-влак нерген шонкалаш йӧратен. Школ жапыште сочинений-влакым сайын возен, эсогыл шке йолташыже — влакланат сочинений-влакым возен пуаш логалын. «Икана чапле сочиненийым возенам, но туныктышо тиде сочиненийлан «4» отметкым гына шынден, туныктышо шонен векат — сочиненийым возен налынам. Мый пеш шӱлыкан лийынам, вет мыйын пашамлан изи отметкым гына шынденыт», — умылтара рвезе.
Владимир романым школ деч вара, 17 ияшак возкалаш тӱҥалын. Рвезе кеҥежым «Красный дракон. Второе пришествие» романым возаш тӱҥалын, кум тылзе жапыште главам возен пыштен. А икмыняр жап гыч тиде романым мучашлен да романын кокымшо ужашыжым возаш тӱҥалын. Тыге серий лектын. «Кызыт тиде серийышке чылажге куд роман пура. Чаманен каласаш логалеш, нине роман-влак кызытат возымо тетрадь лаштыклыштак улыт, вучат кунам электрон вариантм ыштем», — ойла самырык писатель.
Тачысе кечылан Владимир Виногоровын интернетыште вич романжым, ныл повестьшым, ик ойлышашыжым лудаш лиеш. А кодшо ийын Владимир эше почеламут-влакым возкалаш тӱҥалын. Икымше почеламутшо «Лум пӧрдеш мыйын окна йымалне…» лийын, кызыт гын, 160 утла почеламутшо уло.
«Эн ондак журналист пашам: интервьюм налаш, палыдыме еҥ-влак дене кутыраш мылам пеш йӧсӧ лийын», — каласкала Владимир. Чылажат жап дене толеш, пашам Владимир икмыняр жап гыч йӧратен шынден, ынде журналист лияш тудлан куан. Вет тиде пеш оҥай профессий: тӱрлӧ еҥ дене палыме лият, кажне еҥын койыш-шоктышыжым пален налаш тыршет.
Яра жапыште самырык еҥ полимер глине гыч тӱрлӧ ӱзгарым, оригами гыч тӱрлӧ фигурым ыштылаш пешак йӧрата. Кызыт тӱҥ шотышто модуль оригами дене пашам ышта. Тиде оргимами дене рвезе чыла ушыштыжо шона, нимогай схемым огеш ончо, а ямде пашам йолташыже, палымыже-влаклан пӧлекла — тиде рвезын пиалже.
Тачысе кечылан Володя чылалан таушта, но эн чот Татьяна Николаевна Чепайкиналан, Виктория Емельяновалан, Василий Золотовлан таум ышта.
Ончыкшым рвезе усталыкым кудалтен каяш огеш шоно, но прозылан да почеламутлан пеш шагал жап ойыралтеш, пашаште шуко тыршаш логалеш. Пашам Владимир шке лудшыжлан ышта, кажне лудшыжо тудлан шерге. А ончыкылыкшым Владимир ешым чумыраш шона. Вет кажне пӧръеҥын шке ешыже лийшаш.
Мутланымаш мучаште Владимир самырык лудшына-влаклан теве мом тыланыш: «Калыкыште ойлат, айдеме ышталтын пиалан лияш, кайыкла чоҥештыме семын. А кунам тый пиалан улат, окылжо да осалже шеҥгекрак кая, санденак чыла паша лектеш. Куанен илен моштыза, изи пиаланат. Шукырак воштылза да шке йӧсылыкдам кӱшычын ӱлыкӧ ончыза».
Володя, калыклан у романым, почеламутым ойлымашым возен шого да тек тыйын усталык корныштет гына огыл, тыгак шке илыш корныштет волгыдо да яндар чонан еҥ-влак гына вашлиялтыт.

Дмитрий Никифоров мутланен.

Кидшер
Шонымашым ешараш