Валентин Христофорович Колумб (3 Ага 1935 — 8 Теле 1974) — марий почеламутчо. Морко кундемысе Мызеҥер ялеш шочын. Вара нунын ешышт ты кундемысе Пумыр почиҥгаш илаш куснен.
1943 ийыште 8 ияш Валентин шке ялысе тӱҥалтыш школыш тунемаш каен. Сар ийласе илыш Колумбын ешыжланат пеш неле да йӧсӧ лийын. Кугу сарыш кайыше ачаже пӧртылын огыл. Шкет кодшо аважлан шочшыжо-влакым, моло деч ӱлнырак ынышт лий манын, пукшен-йӱкташат, чиктен шогалташат кӱлын. Чияш укелан кӧра Валентинланат кокымшо классыште тунеммыж годым школыш коштмым чарнаш пернен. Варажым тиде классымак «отличий» дене пытарен.
1948 ийыште Волаксола шымияш школыш кошташ тӱҥалеш, комсомол радамыш пура. Тыштат «отличий» дене тунем лектеш да эше кум ий марте Весшӱргӧ кыдалаш школышто шинчымашыжым нӧлта. Тыштат тыршен тунемеш, но ик туныктышын койышыжлан кӧра шӧртьнӧ олмеш ший медаль дене палемдалтеш.
1954 ий шыжым Валентин Колумб Марий АССР серызе ушемын темлымыже да шке чон йодмо почеш, Москосо А.М.Горький лӱмеш Сылнымут институтыш тунемаш пура. Тышечын «Колумбын поэзий теҥызше» тӱҥалеш. Тудын мурйогынжо калык коклашке кумадан да кӱкшытын шарлымыже 50-ше ийла кыдал дене кылдалтын. Самырык рвезе Москосо Сылнымут институтышко савыктен лукмо книгаже дене пураш шонен, тидлан пенгыдын ӱшанен да 1954 ийыште тудо ош тӱням ужеш манын, чонжым вучкен, но шке самырык ончалтышыж дене ондалалтын. Туге гынат чонешыже ӱшан тулым ашнен, вуйым сакен огыл.
Икымше ойпогыштыжо 1950-54 ийласе мурсаскажым поген. Ты паша деч вара тудын поэзий шулдыржо чот лупшалатын, кӱшкӧ да кӱшкӧ нӧлталт шоген. Каласыман, самырык почеламутчо лудаш йӧратен да лудмо книгаште келшыше оҥай верым посна блокнотыш возгален шоген, тыгай блокнотшо икмыняре лийын. Икана самырык рвезым аваже 10 меҥге торашке пазарыш шун кӧршӧкым налаш колтен. Кайышыжла книга кевыт воктне шогалын да келышше книгам ойрен налын. Нунын Коклаште Лермонтовын, Тургеневын «Записки охотникаже» лийыныт. А кунам кӧршӧк нерген шоналтен, оксаже шагал кодын, да пазарыште калыкат шаланаш тӱҥалын. Тыге тудо изи шун кӧршӧкым налын, кудышкыжо кугыеҥын кидшат пурен огыл. Тидлан изаже тудым моткоч чот вурсен. Тидыже, очыни, литератур корнышто ошкылаш ешартыш пеҥгыдылыкым пуэн.
Колумб тыгак тудо тале шымлызе, шочмо йылмыжын тамжым да ямжым возышо мастар лийын. Тудо марий йылмын сылнылыкшым поснак умылен моштен. Тудо марий мутвундым пойдарымаш верч толкыным тарватен, поэзийже ден илышым вораҥдаш, тӱвырам нӧлташ лым лийде тыршен.
Тудо улыжат 39 ийым илен, но ме тачат тиде лӱмым кугешнен ойлена, кумдан да келгын, тыгодымак мунлын возымо мурпашаже-влакым куанен лудына.
1968 ийыште Олык Ипай лӱмеш кугыжаныш премийын лауреатше лийын.
