У ий сугынь

Имньым кушкыж
Але йолын
Мемнан деке
У ий толын!
Тудын кумыл
Поро, поро.
Чылалан —
Уна да родо.
Йӱштӧ кугыза
Чын лӱмжӧ.
Но пеш шокшо
Тудын шӱмжӧ.
Кажнылан пӧлекше
Шуко.
Кажнылан
Ты сугынь
Шужо:
«Тыныс лийже чылалан
Леве юж гаяк!
Лийза ош-ару чонан,
Лийза икоян!
Йӱлыза у пашалан
Теле чинчылаш»
Календарьыште —
У ий,
Пуйто ешаралте
Вий!

Василий Крылов

* * *

Кеч-мо гынат, жапна эрта йорген
Я шошо вӱдла шаулен-шурген,
Я йогын савыртыште гай тыматлын,
Но — чон шижмашым, намысым терген.
Мо дене чон пойдаралтеш тений!
Ондаксе семын ок лий, очыни,
Юарлылын, оҥнам кыраш куатлын,
Нӧлташ шкенам шкеак каваш ок лий.
Но чонышто ыш йӱкшӧ намысна.
Огеш лий тудын йӱкшӧ деч посна:
«Тый шке Айдеме лӱмнеретым сакле!»
Тек тиде йӱк вес ийышкат кусна:
Тек тудо веле ончыко вӱда,
Татулык тек татулыкым ӱда,
Шӱмбел аван титаклыме шомакла
Тек тиде кумыл эреак ила.
Толеш У ий. Чеверын код тый, тошто!
…Копашке вочшо лум шулен пыта.
Но Мланде мучко тудо ошо-ошо,
Тыгаяк ош ушан, шижам, шыта…

Геннадий Ояр

* * *

Кажне гана мемнан деке У ий уна гай толеш.  А вучымо унам ончен моштыман. Калыкыште маныт: «Кузе оза онча, туге уна мура».
Тугеже айста чарканажым, нӧлталын, шалт гына пералтена, вара пайремнажат лывыргын эрта!

Ик ийыште кок пайремым нигунам вашталташ ок лий. Тиде — У ийым да шочмо кечым. Ӱстелтӧрыш шичме годым кажне гана чинче гай шонымаш-пырче шочеш. Нунак чаркам пералтымашке кондат. Марий поэт Геннадий Матюковский манмыла, ида вашталте шӱмым да шкежат ида вашталт!

* * *

Илыш ик верыште пижын шичше машина гай ок шого. Но молан ме вара чонна дене эреак рвезе улына? Вашмутым кычалаш чаркам нӧлталман. Вет ме кажне У ий пайрем годым икте-весылан у сеҥымашым, самырык шӱм-чоным тыланена. Тидыже ю шомак гаяк мортияҥше шоҥгылыклан карум пуа. Тек тиде У ий пуа.

Тек тиде У ий пайремат самырык йӱмыланак кодаш йӧным ышта!

* * *

Чаркам пералтыме годым, ой, кузе йоҥгыдын, йомартлын йоҥгалтеш!
Айста тыгаяк йоҥгыдо, йомакысе гай йымыжа, йомартле илыш верч йӱына!

* * *

Пура лиеш сай да тошто,
Пӱрӧ лиеш сай да шопо,
Шке шолтымо арака лиеш сай да начар,
Кабак арака лиеш сай да шерге,
Шампанский лиеш сай да эн сай!
Айста волгыдо У ийыште тиде шерге аракам подылын колтена! Тек илышнат тыгаяк ӱякмӱяк таман лиеш!

* * *

У ий дене

У ий кече дене, йолташем, пошкудо,
У ий дене, мӱндыр палыдыме таҥ!
Ныжылге чон дене саламлыме мутым
Каласем мый таче, утыр кумылаҥ.
Тек мотор эр годсо ӱжара тул-йол гай,
Шонанпыл тӱрлем гай лийже илышда!
Тек каялме корнышто огеш лий шем ойго,
Пиал муро темже шӱм тич кажныдан!
Кажне сурт юарлыже тынысле мут дене,
Шыдым лыпландарыза, шыргыжал ваш-ваш.
Вет пиал чоҥашак шочыныс айдеме,
Тудым чоҥымеке тыршыман саклаш.
Но осалым ужын, тый кораҥ ит эрте,
Вет осал вий корнышто шӱртньымым ваҥа.
Кредалмаште тые порылан эҥерте;
Куралат гын веле шурнаҥеш аҥа.

Михаил Якимов

УИЙ эрдене
Туан верлам левед кия лум-мамык,
Ал ӱжара аланым авалтен…
Мый шуым веле туш, пӱртӱс тунамак
Саламлыш мыйым шокшын У ий ден.
10
Мыят каем. Куан шӱм-чоныш темын.
Да кажне ший окан шопкем, куэм
Вуйым савен вашештышт У ий дене.
Шке кумылемым почын саламлем.
Корнем чодыра покшеке рончылт кайыш.
Кеч-момат таче умылен моштем:
Пушеҥге парчаласе кажне кайык
Саламлыш мыйым шокшын У ий ден.
Эртем пеледше гай ломбер воктечын,
Иктыланат ом тӱч шке шӱм-чонем…
Кӧм вашлиям куанле У ий кечын,
Мый тудым У пиал ден саламлем.

Юрий Чавайн

Кидшер
Шонымашым ешараш