Марий йӱла: Тӱня кумалтыш лиеш!

Кече кечым покта, арня – арням. Тыге мландымбаке шыже пагыт толын шуо. Марий-влак пакчашкышт кушшо поян саскам, пасушто кӱын шушо киндым поген налыт. Ты пагытлан кайыквусо ден вольыкат атыланен шуэш. Шыжым йӱд кече деч кужурак лиеш, суткан волгыдо жапше эркын колташ тарвана, Ош Кугу Юмылан тауштен, умбакыжат илыш тыныс да пиалан лийже манын сӧрвала.
Кумалаш тарваныше калык кумалтышыш лекташ кутырен келша, тидлан лӱмын кечым палемда, могай вольык дене кумалаш каҥаша Кумалтыш кече деч ончыч кумалме верым эрыктат, пум ямдылат, шагым келыштарат. Тӱҥ кумалтыш киндым ышташ, пурам шолташ посна ешым ойырат.
ТумоКумалтыш кечын осыгечынже, монашке пурат, сортам пӱтырен ямдылат, неран киндым, мелнам кӱэштыт, мелна кышыл ӱмбакыже туарам пыштат. Кӱсотышко пелен наҥгаяш яндар вӱдеш мушмо ший оксам, у солык ден шовычым ямдылат. Кӱсото тӱрышкӧ миен шогалмеке, вуйым савен, Кӱсотӱмал Юмо дене саламлалтыт, кумалме кечым пореш ужаш йодыт. Кӱсото кӧргыш пурымеке, кӱлеш сомылым шуктат, кумалме верыште кумалтыш вий дечын кугу шулыкым, кум тӱрлӧ кӱрылтдымӧ перкем, серлагыш ден аралтышым йодын сӧрвалат, вара тауштен, мӧҥгышкышт каяш тарванат.
Тиде кумалтыш кече деч вара кумалме арням сайын жаплен шогат. Оксам шагал кучылтыт, вургемым огыт мушкеде, вӱрым луктын, вольык шӱшкылмашым огыт ыште., шкеныштым шыман кучат, пытартыш кечынже арня лектышым палемден кумалыт.
Тыгай кумалме йӱла кугезына-влак деч курымла дене куснен толын, меат тудым ончыкылык тукымланна арален кодышаш улына.

Марий Эл Республикын рӱдӧ юмынйӱла ушем 18-ше октябрьыште тӱня кумалтышышке пагален ӱжеш. Тений тыгай кумалтыш Советский районысо, Яҥгранур ял верланыше отышто лиеш.

В. М. Мамаевын «Марий юмынйӱла да пайрем-влак»
книгаж гыч материалым кучылтмо

Кидшер
Шонымашым ешараш