Кӱбар Ангейын сылнымутшо

Кӱбар Ангей (Анжела Кибардина) пургыж тылзын 21 кечынже 1989 ийыште Марий Эл, Марий Турек район, Мосара ялыште шочын. Ялысе школышто, Руэмысе лицейыште шинчымашым налын. Марий кугыжаныш университетын журналистике факультетыштыже тунемын. Пытартыш ийлаште Ямало-Ненецкий автоном округышто «Губкинская неделя» редакцийыште журналистлан пашам ыштен. Кызыт икшывым кушта.
Анжела почеламутым рушлат, марлат сера. Пӱрымашын кучыктен пуымо пӧлекшым шергинде семын налеш, почеламут корнылашке шыҥдара. Шӱлык кумылым, ойго азапым лудшо деч огеш шылте. Ты неле деч утлаш йӧным муын мошта. Нарашта чонжо гыч шыжалт лекше шонымаш курымашлык чыным шыҥдарымыж дене виян.

Вӱддымӧ корно

Авай, шуялте вӱдкоркам мылам:
У корныш лектын, вӱдым подылам.
Тек тиде чес ден капыш вий шыҥа,
Да оҥ лиеш йылт пеҥгыде оҥа.

Мый мланде йыр шкет савырнен толам,
Кеч самырык, но лӱддымӧ улам.
Шӱм туллан ӱшанен, каем йӱдвошт.
Могай кӱварым мый вончаш ом тошт?

Кунам ӱшан ден полыш мый денем,
Вет Юмо гай лият тый пеленем!
Тунемым изинек пашам ышташ –
Мый – тый дечет кӱрлалтдыме лышташ…

Айдеме кызыт илыш деч лӱдеш,
Лач пӧрт капка воктен гына коштеш.
Сурт-пече кӱкшытыш гына кӱза,
Ача-аважын пӧртлан вел оза.

А мый мардеж пуалме корно ден
Шке ӱмыремым шукертсек висем.
Шотлен ом мошто шӧртньӧ ден оксам,
Да ом ужале чоным нигунам.

Сандене корныш вӱдым вел йодам,
Тый лӱддымӧ улат, шкеат ужам…

«Ӱдырамаш улам» маншылан

Ах, ӱдырамаш, ӱдырамаш!
Мо нерген шонет, кумен шинчатым?
Самырык улат, илалше вате –
Ок лий тыйым нимо ден сеҥаш.

Эр эрдене вӱдварам кучен,
Вонченат у курымыш каблук ден.
Тунемашлан вий куатым луктын,
Моштышыч, пӧръеҥым вашталтен.

Эрыкан мардеж дене шӱлет,
Шекланет тый кеч-могай осалым.
Пашамат ыштет кугу оксалан,
Да мотор полатыште илет.

Пелашет ок келше гын, вашке
Тый пуэн кертат ынде разводыш.
Тыланет йӧратымаш – лач модыш,
Тый чыла ыштен кертат вет шке.

Кидыште шагатым ончалат,
Шуктынет ала-мом жап деч ончыч.
Ынде корным йолын тый от вончо –
BMW ден писын кудалат.

Нойышо тый мӧҥгыш пӧртылат,
Ресторан гыч кочкышым йодат.
Мом ойлаш, улат кугу айдеме –
Лач пӧръеҥ гай кызыт тый улат.

Тувыр огыл, ӱмбалнет – костюм!
Шыргыжат, но нигунам от воштыл.
Мом ӧраш: тый шортынат от мошто –
Шинчавӱд олмеш – йырваш ош лум.

Лач йӱд омышто чонет пура:
Пуйто тый – тыглай шофёрын вате,
Кидыш кученат изи азатым,
Шып рӱпшен, малтет чукайым…

Ужар шудеш йошкар кыша…

Ужар шудеш йошкар кыша,
Шем шарнымашым йышт кышка.
Мый тиде мландым оролем –
Тый тыште колтышыч мален.

Йыр-ваш нӧлталтыт курык-влак,
Шумат ош кӱйым корно-влак,
Да кече шӱмдымын нула,
Ты чара мландым пирыла.

Тек ок шуҥгалт тышан иктат,
Чарна тек коштмыжым шагат.
Тек кас шумек, чаҥга ия,
Ты верым шып кораҥ кая.

Корнеш шогалтыме тамгам:
Ида поктал те машинам.
Вет ты вереш ала-кунам,
Мучашлыш ӱмыржым ачам…

Ала-молан мый волгыдын ом шоно…

Ала-молан мый волгыдын ом шоно,
Йыр-ваш лач ойгым вел ужам.
Мутем кастене ластыкышке возо,
Адак таҥлалтым кочо ден, шижам.

Куаныме да шыргыжме воктене,
Мый шкетын веле чуч шорташ ом шу.
Мый орлык ден логар мартеак темым,
Ынде мылам лач колымашым пу…

Вуеш ит нал, авай, тыгай улмемлан,
Тыге мый шке нерген гына шонем.
Мый ош тӱням ужам йӱд гае шемым,
Молан тыге, ом керт умылтарен.

Ӱшанынем: жаплан гына мый чаплын
Ом уж тӱням да чылашт деч шылам…
Аклаш тунем шуктем у илыш чапым,
Да шемым вес шинча ден ончалам.

Моторем, колоем, чукаем

«Моторем, колоем, чукаем», —
Уныкажым вӱчка маривате.
Шӱлык тулым шӱм кӧргыш тоен,
Тудо модо йоча дене ятыр.

Ялт ок ойлыс марла изиет,
Ачаж гаяк: пала руш мутерым.
Чал кова уныкам шыматен,
Шочмо ойлан му чонышто верым.

Кеҥеж гоч уныка марла попыш,
Шыже кечын олаш тарванен,
Руш марий мариватылан ойлыш:
«Моторем, колоем, чукаем…»

Ӱмыр мучко шкетын…

Ӱмыр мучко шкетын, шкетын, шкетын…
…Ош кӧршӧк окнаште пудырген.
Петыралтын кайык дене четлык,
Ош вис-висым мланде пызырен.

Ӱштылалтын сай книгаште корно,
Да сорта арам йӱлен йога.
Эх, шуэш кузе чот кызыт шортмо,
Но огеш тол шинчавӱд — могай…

Йӧрыкталтын тул. Уке электрик.
Кӱрлын телефонын кандыра.
Кайык дене тарванале четлык.
Тул сорташте лӱдын чытыра.

Трук камвозо лач книга ӱмбаке.
Тул лышташ-влак мучко куржталеш.
Вошт шӱтен йӧратыме йомакым,
Кӱварвалым шокшын шупшалеш…

Шып тый миенат окна воктеке.
Ий гай йӱштӧ тӱҥшӧ ош кидет.
Ӱмыр мучко шкетын, шкетын, шкетын…
Таче тыйын ок шу илымет…

Тыйын велке илыш лийын шайык,
Тыйын гайым колымаш сола.
…Пурен кайыш четлыкышке кайык…
Оҥжо тудын шикш дене шӱла.

Саламле, йолташ

Саламле, йолташ, мыйым шочмо кечем ден!
Тылане мылам тыйым йӧршын мондаш.
Улат тый мылам эн ӱшанле айдеме,
Но Юмо пӱрен тылат весын лияш.

Саламле, йолташ, мыйым шочмо кечем ден!
Пӧлекле изи ший чондайым мылам.
Мый тушко пыштем шӱм-чон мурымо семым,
Йӧратыме серышым туш шӱкалам.

А тылзе йымалне волгалтын пушеҥге,
А мый тудын ӱмылыш йыштак шылам…
Саламле, йолташ, мыйым шочмо кечем ден!
Лиеш саламетше эн шерге мылам.

Мом ойлаш?

Шинчаончалтышет шума тупеем…
Шижам… Шижам, тый сыренат мылам.
Мый тый дечет шогальым савырнен…
Мый ом ончал шинчашкет нигунам.

А мыйым намыс ик пырчат ок коч,
Кеч тыйын ойлыметым мый шарнем.
Йышт шинчавӱд дене малаш ом воч
Да ом пӧрдал пелйӱд марте шонен.

Кӧ титакан? Кӧ таратен сыраш,
Молан ме ойырленна тый денет?
Ом пале, кызыт мом тылат ойлаш.
Шума тупем шинчаончалтышет.

Зоя Глушкова ямдылен.

Кидшер
Шонымашым ешараш